Απολογισμός  2020  και Προοπτικές για το 2021

Παραμονή πρωτοχρονιάς, αποχαιρετούμε το πικρό για όλους 2020, επιχειρώντας ένα συνοπτικό απολογισμό της δράσης του ΙΚΙ στο χρόνο αυτό και    προγραμματίζοντας τις δράσεις για το 2021.

Δυστυχώς στο χρόνο που πέρασε, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού αλλά και των φυσικών καταστροφών, βιώσαμε πρωτόγνωρες δυσκολίες και επώδυνες καταστάσεις με αποτέλεσμα όλες οι εκδηλώσεις και δράσεις που είχαμε προγραμματίσει να αναβληθούν για αργότερα   (αναφέρονται στο τέλος)

Έτσι περιοριστήκαμε σε δράσεις που έγιναν χωρίς ζωντανές εκδηλώσεις (μηνύματα, ανακοινώσεις κλπ.) οι κυριότερες οποίων ήταν οι ακόλουθες.

  

Ο ΟΗΕ ορίζει την ερημοποίηση ως την υποβάθμιση της γης, στις ξηρές, ημίξηρες και ύφυγρες περιοχές, ως αποτέλεσμα διάφορων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων της κλιματικής αλλαγής και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

Η ερημοποίηση ή απερήμωση (desertification)  είναι  με απλά λόγια η απώλεια του εδάφους το οποίο  αποτελεί τη βάση για τη διατροφή των ανθρώπινων κοινωνιών σε συνδυασμό με τους υδάτινους πόρους και κατά συνέπεια για τη ζωή στο χερσαίο χώρο.

Κάθε χρόνο, στον πλανήτη μας, χάνονται δισεκατομμύρια τόνοι γόνιμου εδάφους ενώ λίγες είναι οι περιπτώσεις ανάκτησης του. Οι αιτίες, εκτός από την κλιματική αλλαγή είναι οι βλαπτικές ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η κακές γεωργικές πρακτικές, η υπερβόσκηση, η διάσπαρτη δόμηση, η αποψίλωση των δασών, οι πυρκαγιές, η διάβρωση του εδάφους η υφαλμύρωση των υδροφορεων κ.ά.

Επιβίωση και Ποιότητα ζωής στα Νησιά

Η εφετινή ημέρα του περιβάλλοντος, με τη παρούσα συγκυρία της πανδημίας, γίνεται αφορμή για να συνειδητοποιήσουμε ακόμη περισσότερο τις δραματικές αλλαγές στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον καθώς και στη ανθρωπογεωγραφική δομή του πλανήτη μας (διάβαζε ‘παγκόσμιο χωριό’ ).

Παρά τις προσπάθειες που υποτίθεται ότι καταβάλλουν τα κράτη και οι διεθνείς οργανισμοί το περιβάλλον κάθε χρόνο υποβαθμίζεται ολοένα αι περισσότερο, απόρροια της εξαντλητικής εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, στο πλαίσιο του γενικότερου οικονομικού συστήματος που κυριαρχεί στον κόσμο και της λεγόμενης αρνητικής παγκοσμιοποίησης, τόσο για το περιβάλλον όσο και για την κοινωνία,. Έχουν περάσει σχεδόν τρεις δεκαετίες από την υπογραφή των εμβληματικών παγκοσμίων περιβαλλοντικών συμβάσεων της διάσκεψης κορυφής του Rio 1992 (για την κλιματική αλλαγή, την ερημοποίηση, τη βιοποικιλότητα) και τα αποτελέσματα είναι επιεικώς απογοητευτικά.

22 Μαΐου Διεθνής Ημέρα  Βιοποικιλότητας  - 21 Μαΐου Ευρωπαϊκή Ημέρα NATURA

Σύμφωνα με τη γνωστή  Διεθνή Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα του Rio (1992), τη οποία υπέγραψε και επικύρωσε η Ελλάδα (1994) και η οποία αποτελεί μέρος της  ελληνικής νομοθεσίας η Βιολογική ποικιλότητα ή βιοποικιλότητα είναι η ποικιλία των ζώντων οργανισμών πάσης προελεύσεως, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των χερσαίων, θαλασσίων και άλλων υδατικών οικοσυστημάτων και οικολογικών συμπλεγμάτων, των οποίων αποτελούν μέρος.

Η βιοποικιλότητα (γενετικών στοιχείων, ειδών χλωρίδας και πανίδας, οικοσυστημάτων) έχει  θεμελιώδη και καθοριστική σημασία για την υγεία και την ευημερία  των  ανθρώπινων κοινωνιών.  Οι υπηρεσίες που προσφέρουν τα πάσης φύσεως οικοσυστήματα του πλανήτη έχουν τριπλό ρόλο: περιβαλλοντικό-οικολογικό, οικονομικό-παραγωγικό, κοινωνικό- πολιτιστικό. Χωρίς αυτές είναι αδύνατη η ύπαρξη της ανθρώπινης ζωής ως επιβίωση (ζην) και ως ποιότητα ζωής (ευ ζην) σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Η 22α Απριλίου καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ ως Ημέρα της Γης από το 2009. Ωστόσο, ο θεσμός θεωρείται ότι ξεκίνησε μισό αιώνα πριν, στις ΗΠΑ, με αφορμή ένα σοβαρό θαλάσσιο περιβαλλοντικό ατύχημα στη Νότια Καλιφόρνια (πετρελαιοκηλίδα) και την  συνεπακόλουθη κινητοποίηση ακτιβιστών και άλλων πολιτών, με επικεφαλής τον γερουσιαστή Νέλσον. Τα γεγονότα αυτά οδήγησαν, μέσα σε ένα χρόνο, στην ψήφιση της εθνικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας (ΝΕΡΑ) και στην δημιουργία της αμερικανικής Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος (ΕΡΑ).  

ΜΗΝΥΜΑ

11 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Βουνού

Η σημασία της για την Κεφαλονιά και Ιθάκη και τα Ιόνια Νησιά

 

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βουνού (11^η Δεκεμβρίου), που καθιερώθηκε από το 2003 από τον ΟΗΕ, το Ίδρυμα Κεφαλονιάς και Ιθάκης (ΙΚΙ) έρχεται να υπενθυμίσει τη ζωτική σημασία και αξία των ορεινών περιοχών για τις ανθρώπινες κοινωνίες από οικονομική, περιβαλλοντική και πολιτιστική άποψη.

Τα βουνά που καλύπτουν μεγάλη επιφάνεια της στεριάς στον πλανήτη μας (πάνω από 20%), είναι τόποι σημαντικών δασικών οικοσυστημάτων, σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας και εξαιρετικών τοπίων. Είναι βέβαιο ότι ο ρόλος τους θα αυξάνεται συνεχώς λόγω της επερχόμενης κλιματικής αλλαγής.

Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο : 22-Σεπτεμβρίου

Λήγει σήμερα η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας (EUROPEAN MOBILITY WEEK) με συμμετοχή και ελληνικών πόλεων, μικρότερη όμως από εκείνη που θα έπρεπε, γεγονός που αντανακλά το μειωμένο ενδιαφέρον που δείχνουμε συνολικά ως πολιτεία και ως κοινωνία στο κρίσιμο ζήτημα της κυκλοφορίας και των μετακινήσεων.

Η βιώσιμη και πολιτισμένη αστική κινητικότητα στις ελληνικές πόλεις, μικρές και μεγάλες, υπήρξε -εδώ και πολλά χρόνια- ένας στόχος που δυστυχώς δεν έχει ακόμα επιτευχθεί παρά τις προσπάθειες των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων (απόφαση χρηματοδότησης Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας) και τις πρωτοβουλίες ορισμένων πρωτοπόρων αυτοδιοικητικών αρχών (Ηγουμενίτσα, Καρδίτσα, Σάμος, Τρίκαλα, Γρεβενά, Βόλος, Ξάνθη, Κοζάνη, Ρέθυμνο). Γιατί, η αλλαγή της αντικοινωνικής και επικίνδυνης οδικής συμπεριφοράς από πολλούς και γενικά η κυκλοφοριακή αγωγή και συνείδηση, δεν είναι τεχνικό ζήτημα. Είναι πρωτίστως θέμα κοινωνικής κουλτούρας η οποία δεν αποκτάται εύκολα.

Μήνυμα του ΙΚΙ
5 Ιουνίου 2019

Όπως έχει τονιστεί στο περσινό αλλά και σε προηγούμενα μηνύματα του ΙΚΙ, η παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος (5 Ιουνίου) δεν μπορεί να θεωρείται ημέρα ‘εορτασμού’ αλλά μόνο περισυλλογής και βαθύτατου προβληματισμού. Και αυτό, γιατί η σημερινή περιβαλλοντική κρίση, η «άβολη αλήθεια» της εποχής μας, είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων ανθρώπινων επιλογών, πολιτικών και δραστηριοτήτων σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Είναι πλέον γνωστό ότι η ερημοποίηση, η απώλεια βιοποικιλότητας και το σημαντικότερο όλων, η κλιματική αλλαγή, ή σωστότερα η κλιματική κρίση, αποτελούν μείζονες προκλήσεις αλλά και αισθητή πραγματικότητα, σε κάθε χώρα και περιοχή του πλανήτη.